Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Lubelskim I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący - sędzia Mirosław Janusz Różaniecki;

Protokolant – sekr. sąd. Joanna Jędrzejewska;

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2023 roku w Tomaszowie Lubelskim na rozprawie sprawy z powództwa A. K. przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 7 087,67 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie

I.  powództwo oddala;

II.  tytułem zwrotu kosztów procesu zasądza od powoda – A. K. na rzecz pozwanego – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 2 000,00 złotych – z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w spełnieniu tego świadczenia (tytułem zwrotu kosztów procesu) za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 225/22

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2021 roku powódka A. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 7 087,67 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty oraz kosztów sądowych w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych (k. 1 pozew).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku zdarzenia drogowego w dniu 15 października 2018 roku uszkodzony został pojazd marki (...) nr rej. (...) należący do T. B. oraz M. B.. Odpowiedzialność pozwanego jako ubezpieczyciela OC sprawy szkody jest bezsporna. Pozwany wypłacił poszkodowanym odszkodowanie za szkodę w pojeździe w wysokości 2597,96 zł brutto. Na podstawie umów cesji wierzytelności powódka nabyła wierzytelność objętą niniejszym pozwem. Celowe i ekonomiczne uzasadnione koszty przywrócenia pojazdu (...) nr rej. (...) do stanu sprzed szkody z dnia 15 października 2018 roku ustalone przez niezależnego rzeczoznawcę wynoszą 8 643,85 zł brutto. W ocenie powódki odszkodowanie nie jest adekwatne do zakresu poniesionej szkody. Różnica między wypłaconym odszkodowaniem ( 2 597,96 zł), a kosztami przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody (8 643,85 zł) wynosi 6 045,89 zł. Kwota została powiększona o kwotę skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 20 listopada 2018 roku do dnia 10 sierpnia 2021 roku (k. 1v-3 uzasadnienie pozwu).

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Lubelskim wydał dnia 29 kwietnia 2022 roku w sprawie o sygn. akt I Nc 114/22 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniając żądanie powoda (k. 26).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana spółka wskazała, iż pozwana przyjęła odpowiedzialność za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 15 października 2018 roku, w której uległ uszkodzeniu pojazd marki (...) o nr rej. (...). W toku postępowania likwidacyjnego pozwana ustaliła, że wysokość szkody stanowi kwota 2 597,96 złotych. Pozwana zakwestionowała hipotetyczne koszty naprawy wskazane w kosztorysie przedłożonym przez powódkę. Powódka podniosła wiele merytorycznych zarzutów, których słuszność w trakcie procesu w pełni wykazała. Pozwana podniosła iż powód nie wykazał, że kwota 2 597,96 zł nie wystarczyła na naprawę pojazdu (k. 28-32 sprzeciw).

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 15 października 2018 roku doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki (...), nr rej. (...), którego współwłaścicielami byli T. B. i M. B.. Właściciele pojazdu dnia 15 października 2018 roku zgłosił szkodę w (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., które w wyniku postępowania likwidacyjnego uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłaciło stosowne odszkodowanie w kwocie 2 597,96 złotych (dowód: k. 33 akta szkody na płycie CD, okoliczności bezsporne).

T. B. i M. B. po wypłacie odszkodowania przez pozwanego nie domagali się uzupełnienia odszkodowania od pozwanego – mając ku temu pełne możliwości techniczne, komunikacyjne. T. B. i M. B. po upływie znacznego czasu i pod wpływem działań marketingowych umową przelewu wierzytelności z dnia 25 czerwca 2021 roku przenieśli odpłatnie na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wierzytelność z tytułu odszkodowania z policy OC sprawcy za uszkodzenie dnia 15 października 2018 roku. pojazdu marki (...) o nr rej. (...). (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. dokonał cesji na rzecz A. K. przedmiotowej wierzytelności (dowód: k. 10-11v umowy przelewu wierzytelności z aneksami). A. K. wystąpiła z przedmiotowym pozwem przeciwko pozwanemu – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Powódka dokonała analizy wysokości przyznanego odszkodowania we własnym zakresie m. innymi kalkulacji kosztów naprawy według własnego uznania i utrzymywała, że koszty takie są niezbędne do naprawienia szkody jakiej doznali T. B. i M. B. – w ocenie powódki. Koszty naprawy uszkodzonego pojazdu T. B. i M. B. przy użyciu oryginalnych, części przy stawce za robociznę 110 zł netto za godzinę, powódka ustaliła na 8 643,85 złotych z VAT (dowód: k. 12-15v kalkulacje).

Przedmiotowy pojazd T. B. i M. B. marki (...), nr rej. (...) wyprodukowany został w 2007 roku i był w ciągłej eksploatacji – przez T. B. i M. B. od 2013r. ; na dzień szkody miał wg. wskazań drogomierza ok 189 308 km przebiegu (dowód: k. 33 akta szkody na płycie CD).

Poszkodowany T. B. dokonał we własnym przywrócenia auta do stanu poprzedniego sprzed zdarzenia. Uszkodzone części zostały wymienione na używane części oryginalne. Pojazd w dacie zdarzenia nie był na gwarancji. Samochód po naprawie przeszedł badania techniczne (dowód: k. 67-67v zeznania T. B.).

Sąd w całości uwzględnił zgromadzone w aktach sprawy dowody w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz w znajdujących się na płytach CD.

W toku postępowania przeprowadzone zostały także dowody osobowe z zeznań świadka T. B. (k. 67-67v). W ocenie Sądu zeznania świadka zasługują na obdarzenie je wiarą, są logiczne i wewnętrznie spójne choć zeznający świadek nie podał szczegółów finansowych dotyczących przedmiotowej szkody; świadek zasłonił się niepamięcią, co mogło mieć miejsce, zwłaszcza w związku z upływem znacznego czasu i z pewnością doświadczania wielu innych zdarzeń – z których to związane z naprawą jego pojazdu zakończoną sukcesem nie miało najwyraźniej dużego znaczenia.

Postanowieniem z dnia 19 lipca 2022 roku Sąd pominął wnioski powoda o dopuszczenie dowodu z zakresu napraw pojazdów albowiem okoliczności, na które je zgłoszono albowiem sąd w postępowaniu uproszczonym może ustalić według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Sąd dokonał takiej wszechstronnej oceny mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, znajomość segmentu działalności gospodarczej w zakresie naprawy pojazdów, obrotu częściami zamiennymi do pojazdów – w szczególności na podstawie lektury licznych opinii przeprowadzanych przez Sąd Rejonowy w Tomaszowie Lubelskim, doświadczenia orzeczniczego od ponad 25 lat.

Mając na uwadze dyspozycję art. 148 ¹ § 1 k.p.c. Sąd rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym wobec uznania, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Postępowanie prowadzono w trybie uproszczonym.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w żadnym zakresie.

Poza sporem są okoliczności kolizji z dnia 15 października 2018 roku – odpowiedzialności za skutki uszkodzenia pojazdu należącego do T. B. i M. B..

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, zaś uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4). Dodatkowo, zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem tym jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 cyt. ustawy).

Z art. 822 § 1 k.c. wynika, że obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego osobom trzecim, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego. Z kolei art. 361 k.c. wprowadza zasadę pełnego odszkodowania, przejawiającą się tym, że powinno ono odpowiadać wysokości doznanej przez poszkodowanego szkody i rekompensować uszczerbek w jego majątku.

Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, publ. Biul. SN 2003/6/4).

Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 6 października 2022 r.III CZP 119/22, że odszkodowanie przysługujące od zakładu ubezpieczeń na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów obejmuje wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy.

Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00).

W przedmiotowej sprawie zakład ubezpieczeń zobowiązany był wypłacić odszkodowanie uwzględniające niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu z uwzględnieniem cen występujących na lokalnym rynku – i w ocenie Sądu w całości na czas się z tego wywiązał.

W niniejszej sprawie Sąd za bezsporny uznał rodzaj i zakres uszkodzeń, do jakich doszło w samochodzie marki (...) poszkodowanego (T. B. i M. B.) w związku z przedmiotowym zdarzeniem komunikacyjnym oraz wymaganą technologię naprawy. Istota sporu sprowadzała się natomiast do wysokości kosztów naprawy. Bez wątpienia można było przedmiotowe auto naprawić za kwotę wskazaną w kalkulacji przełożonej przez powoda , lub nawet za kwotę wyższą; zapewne znalazłyby się takie podmioty, które przyjęłyby ofertę powyżej kosztów skalkulowanych nawet przez powoda. Nie jest to jednak metoda do ustalenia odszkodowania. Jak słusznie podkreślał pozwany- poszkodowani, czy powód działający w granicach wynikających z cesji wierzytelności mógł skutecznie domagać się jedynie zwrotu tylko celowych, niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu, ustalonych według cen występujących na lokalnym rynku.

Sąd zgodnie z art. 505 ⁷ § 1 k.p.c. powziął samodzielne ocenę opartą na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Sąd mając na uwadze wszystkie okoliczności sprawy uznał, iż zachodzi taka możliwość samodzielnej oceny opartej na całokształcie okoliczności sprawy uznając, iż znajomość realiów życiowych i doświadczenie zawodowe Sędziego pozwolą zastąpić wiadomości specjalne. Należy podkreślić, że ocena sądu w zastępstwie wiadomości specjalnych jest dopuszczona w szerszym zakresie. Oceną tą są objęte dwa zagadnienia, a mianowicie zasada (czy się należy) i wysokość świadczenia (ile się należy).

W tym miejscu należy podkreślić, iż pozwany wypłacił tytułem naprawy przedmiotowej szkody kwotę 2 597,96 złotych. Jak wskazywał poszkodowany w zeznaniach (k. 67) auto zostało przywrócone do stanu poprzedniego. Poszkodowany nie pamiętał jednak ceny naprawy. W realiach życia negatywne aspekty w zakresie nie naprawienia szkody przez ubezpieczyciela skutkowałyby domaganiem się uzupełnienia wypłaconej szkody – zwłaszcza w dobie korespondencji elektronicznej . Poszkodowanych było dwie osoby i żadna z nich nie podjęła działań reklamacyjnych – nawet nieskutecznych – co w ocenie sądu wskazuje na w pełni zgodzenie się z wycena szkody przez pozwanego i co w efekcie doprowadziło do wygaśnięcia roszczenia O ODSZKODOWANIE Z CHWILĄ WYPŁATY odszkodowania – (skutek niejako ex tunk) Poszkodowany nie pamiętał jednak ceny naprawy, kwoty odszkodowania – co wskazuje iż postępowanie likwidacyjne zostało przeprowadzone właściwie. Na gruncie prawa cywilnego sytuację taką sąd oceniał także jako zawarcie ugody – per facta konkludentia – w zakresie ustalenia wartości szkody – jeśli nawet sporna byłaby jej wysokość w trakcie postępowania likwidacyjnego. Wykonanie świadczenia przez pozwanego zgodnie z porozumieniem, ugodą spowodowało wygaśnie cie zobowiązania art. 917 kc , art. 353 kc art. 354 kc .

W ocenie Sądu ponadto łączna kwota 2 597,96 złotych, stanowiła koszt pełnej restytucji przedmiotowego samochodu do stanu sprzed kolizji. Jest to kwota obejmująca wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy tego używanego i eksploatowanego pojazdu , nie objętego już gwarancją producenta. Nawet, gdyby uznać że co do zobowiązania stron nie należy stosować zasad związanych z ugodą to i tak kwota dochodzona przez powoda w sprawie niniejszej w całości jest ponad tą kwotę i w ocenie Sądu nie obejmuje niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu poszkodowanych . Naczelną funkcją odszkodowania jest kompensacja -odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Uszkodzenie pojazdu w wyniku wypadku komunikacyjnego powoduje, że w majątku właściciela pojazdu uszkodzonego powstaje szkoda. Wartość tej szkody wyraża kwota, jaką właściciel pojazdu musi wyłożyć, aby przywrócić swój pojazd do stanu przed wypadkiem. W ocenie Sądu kwota 2 597,96 złotych w pełni jest satysfakcjonująca dla poszkodowanego i w tym przypadku, pozwoliła na doprowadzenie pojazdu do takiego stanu (używalności i jakości), jaki istniał przed wypadkiem, więc bez znaczenia pozostawała kwestia teoretycznego wyliczenia wartości szkody przez biegłego sądowego. Uzasadnianie żądania wyliczeniami kosztów przez biegłego nie może stanowić podstawy do udzielenia ochrony sądowej w tym zakresie, także do zobowiązań, które wygasły na skutek ich właściwego spełnienia. Zgodnie z art. 354 kc dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel. Wypełnienie tych zadań przez T. B. i M. B. jako poszkodowanych z jednej strony i pozwanego -z drugiej strony odbyło się w ramach postępowania likwidacyjnego przeprowadzonego sprawnie, transparentnie i spowodowało wygaśnięcie zobowiązania pozwanego. To, że poszkodowani w późniejszym okresie , na skutek działań marketingowych znaleźli nabywcę na wierzytelność opisana w pozwie nie zmienia nic w układzie zobowiązaniowym w stosunku do pozwanego – w szczególności w żadnym zakresie nie upoważnia do dochodzenia skutecznie ochrony sądowej – co uzasadniało oddalenie powództwa zgłoszonego – w całości.

Należy podkreślić, że konieczne jest zachowanie współpracy poszkodowanego z pozwanym zakładem ubezpieczeń i dążenie do minimalizacji szkody zgodnie z art. 354 § 1 i § 2 k.c.; taki konsensus został zachowany. Przy czym oczywistym jest, iż można naprawić przedmiotowe auto za kwotę ustaloną przez powoda, biegłego sądowego lub dowolnie wyższą, jednakże nie odpowiada za to pozwany ubezpieczyciel, ponieważ odszkodowanie obejmuje wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy. Jednakże naprawić uszkodzenia można było taniej tj. za kwotę 2 597,96 złotych.

Zgodnie z art. 354 k.c. istnieje obowiązek współdziałania stron. Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel. Zgodnie z art. 362 k.c. Sąd powinien wziąć pod uwagę przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody. Jeżeli bowiem poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Poszkodowani zwiększyli koszty naprawy poprzez zlecenie naprawy pojazdu zakładowi oferującemu swoje usługi na poziomie przekraczającym celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy– za co pozwany nie ponosi odpowiedzialności.

Sąd w całości podziela poglądy przedstawione przez stronę pozwaną wyrażone w pismach procesowych złożonych w sprawie niniejszej logicznie i rzetelnie umotywowane i znajdujące w pełni zastosowanie w realiach sprawy niniejszej – odzwierciedlają one aktualną linię orzeczniczą sądów, w tym Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim, Sądu Okręgowego w Zamościu (np. w sprawie I Ca 600/22). Sąd nie podziela poglądów przedstawionych przez stronę powodową wyrażanych w pismach procesowych złożonych w sprawie niniejszej albowiem nie odzwierciedlają one aktualnej linii orzeczniczej sądów, w tym Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim , przedstawiane były aby uzyskać niezasadnie ochronę sądową w sprawie, w której taka ochrona się nie należała.

Powódce nie należą się odsetki od pozwanego , bowiem pozwany nie pozostawał w zwłoce w spełnieniu świadczenia ani wobec powódki ani wobec poszkodowanych przystępujących do umowy cesji wierzytelności - w szczególności co do opisanego w pozwie zobowiązania , co do skapitalizowanych odsetek (K.1-3), – art. 481 kc , art. 359 k.p.c. .

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4, § 15.3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018r., poz. 265 z późn. zm.).

Przy ustalaniu wysokości zwrotu kosztów dla strony pozwanej od strony powodowej sąd brał pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Sąd miał na uwadze, że koszty procesu poniesione przez pozwanego możliwe do rozliczenia w tym procesie to 2000 zł -opłata-wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika . W ocenie sądu tylko nieznacznie została podniesiona stawka minimalna w tej sprawie w stosunku do praca wykonanej na wyjaśnienie rzeczywistych stosunków prawnych w związku ze zgłoszonym przez powódkę roszczeniem pozornie (jak wykazał proces) tylko uprawdopodabniającym żądanie -na etapie badania pozwu i jego oceny w postępowaniu upominawczym.

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji omawianego orzeczenia z dnia 14 grudnia 2023 roku .